Pismo do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Pani Marleny MALĄG.
Szanowna Pani Minister
W związku z przedstawioną przez Rząd propozycją wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych na rok 2021 na poziomie 103,84, co stanowi ustawowe minimum, zwracamy się do Pani Minister w imieniu społeczności osób starszych
z następującymi uwagami i propozycjami.
Uważamy za niezbędne zastosowanie waloryzacji mieszanej, kwotowo-procentowej, poprzez wprowadzenie dolnej granicy („nie mniej niż…”). Waloryzacja kwotowo-procentowa jest korzystna dla osób o niższych świadczeniach, gdyż otrzymują one więcej, niżby to wynikało z podwyżki procentowej. Pozwala na „podreperowanie” skromnego emeryckiego portfela osób, którym żyje się najtrudniej. W bieżącym roku ponad 50% świadczeniobiorców skorzystało z waloryzacji hybrydowej („nie mniej niż 70 złotych”). Co ważne, zwiększona kwota waloryzacji trafia w przeważającej mierze do emerytów, a zwłaszcza emerytek pozostających w jednoosobowych gospodarstwach domowych i będących w najtrudniejszym położeniu. Jest to zatem istotny instrument poprawy sytuacji osób o najniższych świadczeniach lub których emerytury i renty sytuują się w granicach lub poniżej średniej. Biorąc pod uwagę dynamicznie rosnące koszty utrzymania, zwłaszcza artykułów żywnościowych i opłat mieszkaniowych, które stanowią bardzo poważną pozycję w budżetach seniorów, uważamy że dolna granica waloryzacji w 2021 roku powinna stanowić nie mniej niż 80 złotych.
Waloryzacja ma na celu nie tylko utrzymanie siły nabywczej świadczeń – poprzez uwzględnienie wskaźnika inflacji – ale również utrzymanie odpowiedniej relacji wysokości emerytur do wysokości płac. Ma to zapewnić osobom starszym, które przez wiele lat pracy i aktywności zawodowej przyczyniały się do rozwoju kraju, udział w efektach wzrostu gospodarczego. Ustawodawca umożliwił swobodne kształtowanie wysokości wskaźnika, ustalając jedynie dolną granicę („nie mniej niż 20% realnego wzrostu płac”). Stoimy na stanowisku, że stosowanie w kolejnych latach tej minimalnej granicy doprowadziło do pogorszenia relacji pomiędzy emeryturą a płacą, a tym samym pogorszenia relacji społecznych pomiędzy młodszym i starszym pokoleniem. Uważamy za uzasadnione przyjęcie jako podstawy wskaźnika waloryzacji w 2021 roku 50% realnego wzrostu wynagrodzenia w gospodarce.
Szanowna Pani Minister
W ostatnim okresie Rząd, w ramach realizowanej polityki społecznej wobec osób starszych, pojął szereg działań mających na celu poprawę sytuacji seniorów. Mimo to, wielu emerytom nadal żyje się bardzo trudno. Blisko 60% pobiera świadczenia nie przekraczające kwoty 2400 złotych, przy czym niemal 10% otrzymuje emeryturę w wysokości minimalnej, tj. do 1200 złotych. Szczególnie trudna jest sytuacja kobiet-emerytek, których świadczenia są znacząco niższe niż mężczyzn. Ponad 40% z nich pobiera emeryturę poniżej 1800 złotych. Są to kwoty brutto, co oznacza że do emeryckiego portfela trafia jeszcze mniej. Emeryci oczekują, że wysokość przyszłorocznej waloryzacji w znaczący sposób poprawi ich położenie, adekwatnie do rosnących kosztów utrzymania, i zapewni im godne warunki życia.
Znając i doceniając zaangażowanie Pani Minister i Kierowanego przez Panią Resortu
w realizację polityki społecznej wobec osób starszych, wierzymy że przedstawione powyżej uwagi i propozycje spotkają się ze zrozumieniem.
Z wyrazami szacunku
Przewodnicząca Zarządu Głównego
/dr Elżbieta Ostrowska/
Wiceprzewodniczący ZG Skarbnik Sekretarz
/Janusz Czyż/ /Alicja Głowacka/ /Katarzyna Lenkiewicz/